زمینه و اهداف: باکتری داخل سلولی Wolbachia pipientis از جمله باکتری های ریکتزیایی است. ژن این باکتری در حشرات به صورت مادرزادی به ارث می رسد و می تواند عامل ایجاد ناسازگاری های سیتوپلاسمی باشد. این باکتری به طور بالقوه می تواند در دستکاری های ژنتیکی جمعیت و کنترل ناقلین برخی بیماری ها مفید باشد. در این مطالعه W. pipientis با استفاده از روشPCR در پشه خاکی گونه فلبوتوموس پاپاتاسی، ناقل بیماری لیشمانیوز جلدی نوع روستایی ایران، ردیابی و مشخص شد. برای این منظور از ژن ( RNAریبوزومی (16 s rDNA و ژن پروتئین سطحی ولباکیا (wsp gene) استفاده گردید.
روش بررسی: برای تشخـیص و ردیابی باکتـری W. pipientis از ژن RNAریبوزومـی( 16 s rDNA) و ژن پروتئـین سطـحی ولباکیا (wsp gene) اسـتفاده شد. با استفاده از روش PCR، از دو جفت پـرایمـر اختـصاصی (wsp 691R/81F) و (16S 994R/99F) استفاده گردید. توالی های بدست آمده با نرم افزار Sequencher TM v.3.1 ویراستاری و مقایسه شدند. جهت مشخص کردن هاپلوتایپ های W. pipientis و آنالیز و ترسیم درخت فیلوژنتیکی آن از نرم افزار PAUP) Phylogenetic Analysis Using Parsimony) استفاده شد.
یافته ها: از 165 عدد پشه خاکی فلبوتوموس پاپاتاسی، قطعه ژنی wsp در (%75.2) 124 و قطعه ژنی 16srDNA در (%74.5) 123، پشه خاکی تکثیر و تعیین توالی شد. برای هر ژن فقط یک هاپلوتایپ منفرد یافت شد.
نتیجه گیری: استفاده از یک سویه ژنتیکی تعریف شده برای W. pipientis در استفاده از ترانسژن ها، امکان انتقالLeishmania major را توسط پشه خاکی، به منظور جلوگیری از انتشار آن، افزایش می دهد. سویه های ژنتیکی این باکتری می توانند فنوتیپ ناسازگاری سیتوپلاسمی را در جمعیت پشه خاکی گونه فلبوتوموس پاپاتاسی نشان دهند. با توجه به وجود آلودگی طبیعی ولباکیا در پشه خاکی ها و ناسازگاری سیتوپلاسمی، امکان استفاده از ولباکیا به عنوان ترانسژن ژن های هدف در بین جمعیت پشه خاکی ها مورد نظر، می توان جمعیت ناقلین را تحت کنترل در آورد و با گسترش بیماری لیشمانیوز مقابله کرد