راهنمای کشوری اخلاق در انتشار آثار پژوهشی علوم پزشکی
فصل اول: نویسندگی
مادهی (۱-۱) شخصی نویسنده (یا یکی از نویسندگان) مقاله محسوب می‌شود که هر سه معیار زیر را داشته باشد:
۱- سهم قابل توجهی در حداقل یکی از فعالیت‌های زیر داشته باشد:
الف) ارایه‌ی ایده پژوهشی یا طراحی مطالعه،
ب) جمع‌آوری داده‌ها،
ج)آنالیز و تفسیر.
۲- در نوشتن مقاله به صورت نوشتن پیش‌نویس مقاله و یا مرور نقادانه آن که منجر به اصلاح محتوای علمی مقاله گردد، نقش داشته باشد.
۳- مقاله‌ی نهایی شده را مطالعه و تأیید کرده باشد.
تبصره ۱: در مواردی که فرد یا افرادی سهم قابل توجهی در فرآیند پژوهش یا نگارش مقاله داشته‌اند به نحوی که به نظر می‌رسد شایستگی درج نام به‌عنوان یکی از نویسندگان را داشته باشند، اما تمامی سه معیار فوق در مورد آنها صادق نمی‌باشد، درج نام این فرد یا افراد به‌عنوان نویسنده با درخواست مکتوب نویسنده‌ی مسؤول و در صورت تأیید کمیته‌ی اخلاق دانشگاه یا مؤسسه‌ی محل انجام پژوهش بلامانع است. نویسنده‌ی مسؤول موظف است که از موافقت دیگر نویسندگان دستنوشته با اضافه شدن نام این فرد یا افراد اطمینان حاصل کند.
تبصره ۲: اشخاص حقوقی و تیم‌‌های پژوهشی نیز مشمول معیارهای این ماده می‌گردند.
مادهی ۲-۱) نام تمامی اشخاصی که معیارهای نویسندگی مقاله (منطبق با مادهی یک این راهنما) را دارند باید به عنوان نویسنده در بخش نویسندگان مقاله آورده شود ،حتی اگر همکاری خود را با آن مرکز یا تیم پژوهشی قطع کرده باشند.
مادهی ۳-۱) افرادی که معیارهای نویسندگی مقاله بر طبق مادهی یک این راهنما را ندارند، نباید به عنوان نویسنده معرفی شوند.
ماده ی۴-۱) تمامی نویسندگان باید مسؤولیت محتوای مقاله را در کلیهی زمینه‌های زیر بپذیرند:
۱- صحت مطالب مندرج در مقاله ،
۲- پایبندی به راهنماهای اخلاقی عمومی و اختصاصی کشور در حفاظت از آزمودنی انسانی یا حیوانات در مطالعه‌ی انجام شده،
۳- اظهار تعارض منافع احتمالی خود بصورت مکتوب در هنگام ارسال مقاله.
مادهی ۵-۱) در پژوهش‌های بزرگ که توسط یک تیم پژوهشی انجام شده‌اند و نقش نویسندگان در ایجاد مقاله بسیار تخصصی بوده است، سهم و مسؤولیت هر یک از نویسندگان می‌تواند محدود به قسمت تخصصی مربوط به خود وی گردد. در این موارد پژوهشگر یا پژوهشگران اصلی، فردی را که مسؤولیت کلیت مقاله را خواهد داشت، تعیین خواهند کرد.
مادهی ۶-۱) ترتیب نامها در بخش نویسندگان مقاله براساس میزان مشارکت هر یک از افراد و از طریق توافق جمعی آنان مشخص می‌گردد. فردی که بیشترین سهم را در مطالعه و نگارش دستنوشته داشته است، نویسنده‌ی اول خواهد بود.
تبصره: جایگاه یا سطح علمی نویسندگان مقاله تأثیری در ترتیب نام نویسندگان نخواهد داشت.
مادهی۷-۱) عدم توافق نویسندگان در مورد ترتیب نامشان در مقاله به درخواست هر یک از ایشان در شورای پژوهشی دپارتمان، مرکز تحقیقات، دانشکده یا مؤسسه‌ی محل اجرای طرح مربوطه مطرح می‌گردد و اتخاذ تصمیم می‌شود.
مادهی ۸-۱) نام کلیهی افرادی که سهمی قابل توجهی در اجرای مطالعه یا نگارش مقاله داشته‌اند اما معیارهای درج نام در بخش نویسندگان مقاله را ندارند، در بخش تقدیر و تشکر با ذکر نوع مشارکت، آورده می‌شود.
مادهی ۹-۱) ذکر انتساب غیرواقعی (صوری) به مؤسسه، مرکز یا دپارتمانی که نقشی در اصل پژوهش مربوطه یا در فعالیت حرفه‌ای فرد نویسنده ندارد، نادرست است.
فصل دوم: سردبیری نشریات علمی
مادهی ۱-۲) باید به سردبیر مجلات، آزادی و اختیار عمل کافی برای تصمیم‌گیری و ایفای مستقلانه‌ی وظایف خود(از قبیل رد یا قبول دست نوشته‌های واصله) داده شود.
مادهی ۲-۲) سردبیر موظف است که رازداری را در تمامی مراحل بررسی دستنوشته رعایت نماید.
مادهی۳-۲) بعد از اعلام تصمیم سردبیر در مورد رد یا پذیرش یک دست نوشته برای انتشار، باید فرصت حداقل یک نوبت درخواست تجدید نظر به نویسنده‌ی مسؤول داده شود. هر مجله باید سیاست‌های مدونی برای بررسی این‌گونه درخواست‌ها داشته باشد.
مادهی۴-۲) سردبیر باید تمامی تلاش خود را برای کشف موارد سوءرفتار در مقالات دریافتی و برخورد مناسب با موارد احتمالی به‌کار بندد.
مادهی۵-۲) سردبیر یا هیات تحریریه باید فرد یا افرادی را برای داوری هر مقاله انتخاب کند که تا حد ممکن در زمینه‌ی علمی مربوطه توانا و مجرب باشند. داور(ان) انتخاب شده باید فاقد هرگونه تعارض منافع شناخته شده در زمینه‌ی مقاله‌ی مورد داوری باشند.
مادهی۶-۲) سردبیر مسؤول است که بررسی، انتخاب و اولویت‌بندی دست نوشته‌های واصله برای چاپ، به‌نحوی بیطرفانه و تنها با توجه به ویژگی‌های علمی و فنی دست نوشته انجام‌گیرد و عوامل نامربوط در این امر تأثیری نداشته باشد.
فصل سوم : نقش و مسؤولیت داوران
مادهی۱-۳) داوری که مرور همتای یک دست نوشته‌ی ارجاع شده از سوی یک مجله را قبول می‌کند، باید داوری خود را به‌صورت بیطرفانه و تنها براساس ویژگی‌های علمی و فنی دست نوشته به انجام برساند و نباید تحت تأثیر روابط شخصی خود با نویسنده(گان) دستنوشته یا سایر عوامل نامربوط قرار گیرد.
مادهی۲-۳) شخصی که مرور همتای یک دست نوشته به او پیشنهاد می‌شود، در صورت وجود هر گونه تعارض منافع، می‌تواند از پذیرش آن دست نوشته برای داوری امتناع کند؛ در غیر این‌صورت، باید تعارض منافع خود را بطور واضح به اطلاع سردبیر مجله برساند.
مادهی۳-۳) داوران و نویسنده(گان) دستنوشته باید از برقراری ارتباط با یکدیگر (در رابطه با داوری آن دست نوشته) در طول فرآیند داوری، بدون کسب اجازه از سردبیر مجله‌ی مربوطه امتناع کنند.
مادهی۴-۳) چنان‌چه داوری که یک دست نوشته را برای مرور همتا پذیرفته است، خود را واجد صلاحیت علمی یا فنی لازم برای داوری دقیق تمامی یا بخشی از آن دست نوشته نداند، باید مراتب را به اطلاع سردبیر مجله برساند.
مادهی۵-۳) دست نوشته‌ای که برای مرور همتا ارسال می‌گردد، باید از سوی داور نیز به عنوان یک متن محرمانه تلقی گردد و اطلاعات مربوط به یا مندرج در آن با هیچ فرد دیگری در میان گذاشته نشود. داور مجاز نیست از دست نوشته‌ی مورد داوری برای هیچ مقصود دیگری به جز مرور همتا استفاده کند و لازم است بعد از پایان داوری از نگهداری دست نوشته به هر شکل، اجتناب نماید.
تبصره‌ی ۱: در صورتی که داور، مشورت با فرد دیگری را برای داوری ضروری بداند و این مشورت متضمن افشای مطالب مندرج در مقاله باشد، این کار تنها با کسب اجازه از سردبیر مجله قابل انجام است.
تبصره‌ی ۲: مفاد مادهی فوق نسبت به تمامی دستنوشته هایی که برای مرور همتا ارسال شده و داور به هر دلیل از پذیرش داوری آن خودداری کرده‌است نیز جاری می‌باشد.
مادهی۶-۳) در مرور همتا، داور باید به نقاط قوت و ضعف مقاله توجه کند و در صورت امکان راهکارهایی را برای رفع اشکالات موجود به نویسنده(گان) توصیه نماید. این کار باید با رعایت احترام به استقلال فکری نویسنده(گان) به انجام برسد.
مادهی۷-۳) داور در صورت پذیرش یک دست نوشته برای مرور همتا، باید این کار را در مهلت اعلام شده از سوی سردبیر مجله به انجام برساند.
تبصره: در صورتی که مهلت اعلام شده از سوی سردبیر مجله برای داور مناسب نیست، باید داور از پذیرش مرور همتای آن دست نوشته امتناع کند یا در مورد مهلت دیگری با سردبیر مجله به توافق برسد.
مادهی۸-۳) داور باید علاوه بر بررسی‌های علمی و فنی در مرور همتا، هر گونه عدم رعایت مفاد این راهنما را نیز به اطلاع سردبیر برساند.
فصل چهارم: تعارض منافع
مادهی ۱-۴) تعارض منافع عبارت است از وجود هرگونه منفعت مالی و غیر مالی که احتمال دارد نویسنده ، داور یا سردبیر را در اظهار صادقانه‌ی نظر خود تحت تأثیر قرار دهد. وجود تعارض منافع به خودی خود ایرادی اخلاقی برای یک دست نوشته محسوب نمی‌شود.
مادهی ۲-۴) نویسنده(گان) یک دست نوشته باید هرگونه تعارض منافع خود را که از نگاه مخاطبین پوشیده‌است ، در متن یا ذیل دست نوشته به‌طور شفاف اعلام نمایند.
تبصره: قرارداد میان پژوهشگر(ان) و حامی مالی پژوهش نباید متضمن منع اعلام هر گونه تعارض منافع در دست نوشته حاصله باشد.
مادهی ۳-۴) نویسنده(گان) باید منابع تأمین هزینه‌های پژوهش و نگارش مقاله را به‌طور شفاف معرفی نمایند.
مادهی ۴-۴) اعضای هیأت تحریریه یا شورای سردبیری چنان‌چه در تصمیم‌گیری سردبیر در مورد یک دست نوشته تأثیرگذار باشند، باید به‌طور شفاف و کامل سردبیر را دربار‌ه‌ی هر گونه تعارض منافع در امر مورد نظر مطلع نمایند.
فصل پنجم: حریم خصوصی و رازداری
مادهی ۱-۵) اطلاعات مشخص کننده‌ی هویت شخصی آزمودنی‌ها، کارکنان محل انجام پژوهش یا هر فرد دیگری غیر از نویسندگان دست نوشته و افرادی که از آنها تقدیر و تشکر می‌شود، نباید در متن دست نوشته، عکس‌ها، شجره‌نامه‌ها یا هر قسمت دیگری آورده شود، مگر این‌که فرد مورد نظر یا نماینده قانونی او برای نشر آن اطلاعات رضایت آگاهانه‌ی کتبی داده باشد.
تبصره‌ی ۱: در مورد عکس افراد، پوشش باید به‌گونه‌ای باشد که منجر به شناسایی فرد نشود و پوشش چشم‌ها به تنهایی کفایت نمی‌کند، مگر آن‌که رضایت آگاهانه‌ی کتبی اخذ شده باشد. تبصره‌ی ۲: در صورتی‌که انتشار دست نوشته بدون محرمانه ماندن کامل کلیهی اطلاعات هویتی یا اطلاعاتی که می‌تواند منجر به کشف هویت افراد مذکور در مادهی فوق شود امکان‌پذیر نباشد و اخذ رضایت آگاهانه نیز مقدور نباشد، رسیدگی به اصل ادعای عدم دسترسی به افراد مذکور و ضرورت انتشار اطلاعات و تصمیم‌گیری در مورد انتشار آن بر عهده‌ی کمیته‌ی اخلاق منطقه‌ای خواهد بود.
تبصره‌ی ۲: انتشار اطلاعاتی که از پیش و بروش صحیح در دسترس عموم قرار گرفته‌اند، نیاز به اخذ رضایت آگاهانه ندارد.
فصل ششم: انتشارات همپوشان
مادهی ۱-۶) اگر یک نشریه‌ی چاپی یا الکترونیک دست نوشته‌ای را پیش از این منتشر کرده باشد یا در حال بررسی برای انتشار آن باشد، ارسال همان دست نوشته به نشریه‌ی دیگر یا انتشار مجدد آن نادرست است.
تبصره‌ی ۱: اگر نویسنده(گان) دستنوشته‌ای که در یک نشریه در دست بررسی برای انتشار است، تصمیم بگیرند، به هر دلیلی، آن دست نوشته را برای نشریه‌ی دیگری ارسال نمایند، باید ابتدا انصراف خود را از انتشار دست نوشته به صورت کتبی به نشریه‌ی اول اعلام نمایند. این کار حداکثر تا پیش از اعلام پذیرش دست نوشته برای انتشار در نشریه‌ی اول، امکان‌پذیر است.
تبصره‌ی ۲: اگر سردبیران چند نشریه تصمیم بگیرند که به‌طور هم‌زمان یا مشترک دست نوشته‌ای را منتشر کنند، در صورتی‌که هدف از این اقدام تأمین سلامت جامعه باشد و نیز مراتب به‌طور شفاف به خوانندگان آن نشریات اطلاع‌رسانی شود، مشروط به رعایت کلیهی حقوق مادی و معنوی مرتبط، این کار بلامانع است.
مادهی ۲-۶) ارسال دست نوشته‌ای که حاوی حجم قابل توجهی از یک مقاله‌ی منتشر شده یا در حال بررسی باشد، برای بررسی جهت انتشار به عنوان مقاله‌ی علمی - پژوهشی نادرست است، حتی اگر به مقاله‌ی قبلی ارجاع داده باشد و یا مقاله‌ی قبلی به نویسنده(گان) همین دست نوشته تعلق داشته باشد.
تبصره: تکرار بخش « مواد و روش‌ها » در مقالات بعدی همان نویسنده(گان)، در صورت ضرورت، بلامانع است اما در هر حال ذکر مرجع لازم می‌باشد.
مادهی ۳-۶) اگر مقاله‌ای پیش از این به صورت چاپی یا الکترونیک منتشر شده باشد، ارسال ترجمه‌ی همان مقاله به زبانی دیگر برای بررسی جهت انتشار، در صورت کسب موافقت سردبیران هر دو مجله و اطلاع‌رسانی شفاف به خوانندگان بلامانع است.
فصل هفتم: سرقت معنوی (سرقت ادبی علمی)
مادهی ۱-۷) سرقت معنوی عبارت است از استفاده از تمامی یا قسمتی از مطالب یا ایده‌های منتشر شده یا منتشر نشده‌ی فرد یا افراد دیگر بدون ذکر منبع به روش مناسب یا کسب اجازه در موارد ضروری.
مادهی ۲-۷) استفاده از اصل یا ترجمه‌ی متن منتشر شدهی دیگران در دست نوشته باید بر طبق ضوابط ذیل انجام گیرد:
الف) در صورت استفاده از شکل، جدول، پرسشنامه و یا بخش قابل توجهی از متن مورد نظر یا ترجمه‌ی آن، به صورت آوردن عین آن متن، باید علاوه بر آوردن متن در داخل گیومه و ذکر منبع، از مالک معنوی متن اولیه اجازه‌ی کتبی اخذ گردد.
ب) در صورت استفاده از بخشی جزئی از متن مورد نظر یا ترجمه‌ی آن، به صورت آوردن عین آن متن، باید متن مورد نظر در داخل گیومه آورده شود و منبع آن ذکر گردد.
ج) در صورت استفاده از متن مورد نظر یا ترجمه آن به صورت نقل به مضمون، جمع‌بندی،نتیجه‌گیری یا برداشت ایده، باید منبع آن ذکر گردد.
تبصره‌ی ۱) اگر بخشی از متن که مورد استفاده قرار می‌گیرد، به صورت جزئی، مثلاَ در حد تغییر چند کلمه یا آوردن معادل آنها یا تغییر زمان افعال، تغییر کند، باز هم شامل موارد مربوط به آوردن عین متن (بند الف یا ب) می‌گردد.
تبصره‌ی ۲) مندرجات این ماده در مورد مطالب منتشر شدهی قبلی خود نویسنده(گان) دستنوشته نیز صادق است.
تبصره‌ی ۳-۷) در مورد بند ج، نقل به مضمون نباید به گونه‌ای باشد که با منظور نویسنده(گان) اصلی و روح کلی نوشته‌ی آنها منافات داشته باشد.
مادهی ۴-۷) هرگونه مدعایی که در دستنوشته نقل یا بیان می‌گردد یا هرگونه روش مورد استفاده در دستیابی به نتایج، اگر جزو معرفت عمومی و واضح برای مخاطب نباشد، باید با ذکر مرجع باشد.
فصل هشتم: آگهی
مادهی ۱-۸) نشریه‌های علمی - پژوهشی ، اعم از چاپی و الکترونیک، باید تنها آگهی‌هایی را برای انتشار بپذیرند که به ارائه‌ی اطلاعات در مورد واقعه، محصول یا خدمت مورد نظر بپردازند و از هرگونه تلاش برای تحت تأثیر قرار دادن مخاطب، با ارائه‌ی مطالب غیر علمی و نادرست، خودداری کنند.
مادهی ۲-۸) مکان درج آگهی تبلیغاتی نباید در مجاورت سرمقاله یا مقاله‌ای علمی باشد که به نوعی ارتباط آن مقاله با آگهی مورد نظر را به ذهن خواننده متبادر سازد.
مادهی ۳-۸) آگهی‌های تبلیغاتی باید به گونه‌ای در نشریه درج شوند که به‌خوبی از مندرجات علمی قابل چاپ متمایز باشند.
فصل نهم: ویژه نامه
مادهی ۱-۹) ویژه‌نامه‌ها شماره‌هایی از نشریه‌اند که معمولاً به انتشار مجموعه مقالاتی در رابطه با موضوعی مشخص و یا مجموعه‌ی مقالات یک همایش به‌نحوی که در ارتباط با موضوعات اصلی مورد بحث در نشریه باشد، اختصاص دارند. ویژه‌نامه غالباً توسط منابع دیگری غیر از ناشر مجله حمایت مالی می‌شود.
مادهی ۲-۹) سردبیر مجله مسؤولیت مطالب مندرج در ویژه‌نامه‌ها را همانند شمارههای عادی نشریه بر عهده دارد.
مادهی ۳-۹) سردبیر مجله باید اختیار ارسال هر دستنوشته‌ی مورد نظر برای انتشار در ویژه نامه را به داوران مستقل و نیز حق عدم پذیرش آنها را، همانند شماره‌هاس عادی مجله، حفظ کند. این شرایط باید به نویسندگان و ویراستاران ویژه‌نامه از قبل اطلاع داده شود.
مادهی ۴-۹) حامی مالی ویژه‌نامه، در صورت وجود، باید به‌طور شفاف در ویژه‌نامه مشخص شود.
مادهی ۵-۹) نشر آگهی در ویژه‌نامه باید از سیاستی مشابه آن‌چه در شمارههای عادی مجله اعمال می‌شود، تبعیت کند.
مادهی ۶-۹) سردبیر و میات تحریریه‌ی مجله نباید پاداش‌های شخصی یا کمک‌های شخصی حامیان مالی ویژه‌نامه را بپذیرند.
مادهی ۷-۹) انتشار مجدد در ویژه‌نامه باید با ارجاع به مقاله‌ی اصلی به‌طور واضح مشخص شود. ویژه‌نامه‌ها نباید نتایج یک مطالعه را دوباره منتشر کنند، اما تجدید چاپ راهنماها یا دیگر مطالب در جهت منافع سلامت عمومی با ذکر مأخذ اولیه، می‌تواند مناسب باشد.
مادهی ۸-۹) در ویژه‌نامه‌ها باید مانند شمارههای عادی، سایر مواد این راهنما رعایت شود.
فصل دهم: انتشار نتایج کارآزمایی‌های بالینی
مادهی ۱-۱۰) در مطالعاتی که با همکاری پژوهشگران یا مراکزی از خارج از کشور به انجام می‌رسند، انتشار نتایج یا بخشی از نتایج مطالعه به زبان فارسی نیز باید با رعایت کلیهی حقوق افراد خارجی دارای حق نویسندگی یا تقدیر و تشکر، بر اساس این راهنما، به انجام برسد.
مادهی ۲-۱۰) سردبیر نشریه باید تنها نتایج آن دسته از کارآزمایی‌های بالینی را برای انتشار بپذیرد که در یکی از مراکز ثبت بین‌المللی و ملی ثبت شده و مجوز کمیته‌ی اخلاق مربوطه را دریافت کرده باشد. برای حصول اطمینان از رعایت این اصل سردبیر مجله می‌تواند سند ثبت و مجوز کمیته یا کمیته‌های اخلاقی مرتبط را به‌صورت کتبی از نویسنده‌ی مسوؤل درخواست نماید.
تبصره: در مطالعاتی که به‌صورت چند مرکزی در چند کشور به انجام می‌رسند، در صورت دریافت دست نوشته‌ی حاوی نتایج کل مطالعه، سردبیر می‌تواند مجوز اخلاقی مربوط به کلیهی مراکزی که مطالعه در آنها انجام گرفته است را به‌طور جداگانه از نویسنده(گان)درخواست کند. درصورتی‌که مقاله‌ای حاوی نتایج یکی از مراکز باشد، تنها مجوز اخلاقی مربوط به همان مرکز (کشور) قابل درخواست خواهد بود.
مادهی ۳-۱۰) در موارد انتشار نتایج کارآزمایی‌های بالینی که به‌صورت همکاری بین‌المللی به انجام رسیده‌اند، سردبیر نشریه می‌تواند در صورت لزوم، سهم یا نقش ایفا شدهی هر کدام از نویسندگان در کل طرح را به‌صورت مکتوب درخواست نماید.
فصل یازدهم: فریبکاری
مادهی ۱-۱۱) فریبکاری عبارت است از هرگونه زیر پا گذاشتن یا انحراف از اصول اخلاقی پذیرفته شده در نگارش و انتشار آثار علمی – پژوهشی که مثال‌های ذیل را در بر می‌گیرد:
۱- ساختن (جعل) داده‌ها یا نتایجی که مبتنی بر یک پژوهش واقعی نیستند،
۲- دست‌کاری داده‌های حاصل از پژوهش،
۳- سرقت معنوی،
۴- اجتناب از ذکر عوارض نامطلوب در کارآزمایی‌های بالینی.
مادهی ۲-۱۱) سردبیر می‌تواند وقوع احتمالی فریبکاری را در دست نوشته‌های دریافتی جست‌وجو نماید، اما در صورت آگاهی از احتمال وقوع فریبکاری، موظف است که در مورد آن تحقیق و بررسی نماید. این تحقیق و بررسی می‌تواند به‌صورت درخواست توضیح از نویسنده‌ی مسؤول یا در صورت لزوم، انعکاس مراتب به مؤسسه‌ی متبوع وی و درخواست پیگیری از سوی آن باشد. تبصره: تا پیش از محرز شدن وقوع فریبکاری نباید اشخاص غیرمرتبط از مطرح شدن احتمال آن یا بررسی‌های در حال انجام مطلع شوند.
مادهی ۳-۱۱) در صورتی‌که سردبیر، وقوع فریبکاری را احراز کند، باید بسته به شدت فریبکاری احراز شده، یک یا چند مورد از اقدامات ذیل را انجام دهد:
۱- خودداری از انتشار دست نوشته (در صورتی‌که هنوز دست نوشته منتشر نشده است)،
۲- انتشار اصلاحیه یا تکذیبیه در شماره‌ی آتی نشریه (در صورت انتشار)،
۳- اطلاع‌رسانی به مؤسسه‌ی حامی پژوهش، رئیس یا مسؤول محل کار یا تحصیل نویسنده(گان)،
۴- اجتناب از پذیرش مقالات آتی نویسنده(گان) برای مدتی معین،
۵- حذف مقالات قبلی نویسنده(گان) از سایت یا بانک اطلاعاتی نشریه.
تبصره: مورد ۵ تنها در صورت وقوع بند اول (مثال یک)مادهی ۱-۱۱قابل انجام خواهد بود.
فصل دوازدهم: سایر انواع انتشار
مادهی ۱-۱۲) سردبیران کلیهی نشریات علمی مصوب کمیسیون نشریات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که به‌صورت چاپی، هم‌زمان چاپی و الکترونیک، و یا الکترونیک منتشر می‌شوند، مشمول کلیهی مواد مندرج در این راهنما می‌گردند.
مادهی ۲-۱۲) در مواردی که انتشار به‌صورت هم‌زمان چاپی و الکترونیک صورت می‌گیرد، هر دو نسخه چاپی و الکترونیک باید برای رفرانس‌دهی یک آدرس واحد داشته باشند.
مادهی ۳-۱۲) نگارش یک فصل یا بیشتر از کتاب‌هایی که در قالب درسنامه منتشر می‌شوند، مشمول تمامی مواد این راهنما می‌باشد.وظایف سردبیر در این حالت، برعهده‌ی نویسنده‌ی مسؤول کتاب (نامی که در روی جلد مندرج است) می‌باشد.
مادهی ۴-۱۲) انتشار نتایج حاصل از پژوهش‌ها، پیش از آن که در نشریات دارای مرور همتا به چاپ رسیده باشند، از طریق رسانه‌های عمومی نادرست است، مگر در مواردی که به‌واسطه‌ی اهمیت ویژه برای سلامت عمومی، انتشار تمامی یا بخشی از نتایج یک پژوهش از سوی مراجع سیاستگذار، ضروری دانسته شود.
مادهی ۵-۱۲) اگر خلاصه مقاله‌ای که به همایشی ارسال می‌گردد، قبلاً به‌صورت خلاصه یا مقاله‌ی کامل منتشر شده باشد، باید مراتب به اطلاع دبیر کنگره رسانده شود.
راهنمای انصراف از انتشار مقاله - Article withdrawal راهنمای استرداد - Retraction
