سال 12، شماره 6 - ( بهمن-اسفند 1397 )                   جلد 12 شماره 6 صفحات 446-442 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Saki J, Khodkar I, Hardani Pasand L, Nazari I. An Epidemiological Study on the Status of Hydatid cyst in Surgical Patients in Golestan Hospital of Ahwaz During 2002-2011. Iran J Med Microbiol 2019; 12 (6) :442-446
URL: http://ijmm.ir/article-1-815-fa.html
ساکی جاسم، خودکار ایمان، حردانی پسند لیلا، نظری ایرج. وضعیت اپیدمیولوژیک کیست هیداتیک در بیماران جراحی شده در بیمارستان گلستان شهر اهواز از سال 1390-1381 . مجله میکروب شناسی پزشکی ایران. 1397; 12 (6) :442-446

URL: http://ijmm.ir/article-1-815-fa.html


1- گروه انگل‌شناسی، دانشکدۀ پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز، اهواز، ایران
2- گروه انگل‌شناسی، دانشکدۀ پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز، اهواز، ایران ، hardani2013@gmail.com
3- گروه جراحی، بیمارستان گلستان، دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز، اهواز، ایران
متن کامل [PDF 735 kb]   (1754 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (5693 مشاهده)
متن کامل:   (8513 مشاهده)

مقدمه

یکی از مهم‌ترین بیماری‌های انگلی مشترک انسان و دام، هیداتیدوز است. کیست هیداتیک، مرحلۀ لاروی سستود اکینوکوکوس گرانولوزوس است. این کرم از رده سستودها بوده،3 تا 7 میلی‌متر اندازه دارد و در رودۀ باریک سگ زندگی می‌کند. تخم‌های این انگل همراه با مدفوع سگ آلوده، خارج شده و در محیط پراکنده می‌شوند. انسان به‌عنوان میزبان اتفاقی انگل، با خوردن تخم‌ها همراه با آب، غذا و سبزیجات آلوده می‌شود که نتیجۀ آن تشکیل کیست هیداتیک در بدن است (۱). گاهی‌اوقات دورۀ کمون بیماری بسیار طولانی بوده و شاید بیماری 25-20 سال پس از عفونت تشخیص داده شود. علائم بیماری هیداتیدوز بستگی به تعداد، اندازه و محل تشکیل کیست‌ها دارد. شایع‌ترین اندام درگیر کبد است ولی این امکان وجود دارد که ارگان‌های دیگر، مثل ریه و مغز را نیز گرفتار کند. در صورتی که کیست هیداتیک در اندام‌های حیاتی مثل مغز و قلب تشکیل شود، خطرات ناشی از بیماری جدی‌تر است (۲). درمان کیست هیداتیک شامل درمان دارویی، جراحی و یا ترکیبی از هر دو است. البته جراحی، درمان اصلی و تنها راه ازبین‌بردن کامل کیست‌ها است؛ اما امکان دارد عوارض جانبی و خطراتی مثل مرگ یا عود کیست پس از عمل را در پی داشته باشد (۳). هیداتیدوز در کشور ما نیز بومی بوده و طبق مطالعات انجام‌شده، مناطق جنوبی کشور، دارای بیشترین میزان شیوع این بیماری هستند. طبق مطالعات صورت‌گرفته، استان خوزستان با شیوع سرمی 78/13درصد، بیشترین میزان شیوع بیماری هیداتیدوز را در بین استان‌های کشور را دارد (۴). مطالعات انجام‌شده در خصوص اپیدمیولوژی هیداتیدوز در نقاط مختلف کشور، حاکی از شیوع نسبتا وسیع این بیماری در نقاط مختلف کشور است؛ به‌عنوان مثال در مطالعه‌ای که در بازۀ زمانی 20ساله با جمع‌آوری داده‌های بیمارستانی در شهر مشهد صورت گرفت، نشان داده شد که فراوانی بیماری، 1759 نفر در این مدت بوده و با توجه به مطالعات صورت‌گرفته، میزان فراوانی بیماری در شرق کشور بسیار زیاد است (۵). در مطالعه‌ای که بین سال‌های 74 تا 80 در شهر اهواز با استفاده از پرونده‌های بیمارستانی انجام گرفت، تعداد 40 نمونه بیماری اعلام شد (۴). همچنین، مطالعۀ جامعی که بین سال‌های 80 تا 84 در سطح کشور صورت گرفت، نشان داد که شیوع کلی این بیماری در کشور 2083 مورد بوده که نشان‌دهندۀ شیوع گستردۀ بیماری در مناطق مختلف کشور است (۴). برای بررسی اپیدمیولوژی هیداتیدوز، با توجه به شیوع چشمگیر این بیماری، داده‌های بیمارستانی می‌توانند منبع بسیار مناسبی برای مطالعه باشند. هدف از مطالعۀ حاضر، بررسی وضعیت اپیدمیولوژیک کیست هیداتیک در بیماران جراحی‌شدۀ در بیمارستان گلستان شهر اهواز، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز درمان بیماری هیداتیدوز در استان خوزستان طی سال های 1381 تا 1390 با استفاده از اطلاعات موجود در پرونده‌های بایگانی‌شدۀ بیماران مبتلا است.

مواد و روش‌ها

تحقیق پیشِ رو، از نوع مطالعات توصیفی-تحلیلی گذشته نگر است. اطلاعات موجود در پروندۀ بیماران مبتلا به کیست هیداتیک که در سال‌های 90-1381 برای جراحی در بیمارستان گلستان اهواز بستری شده‌اند، با مراجعه به بایگانی‌های مربوطه بررسی شد. از پرونده‌های این بیماران، اطلاعات مرتبط با بیماری از جمله سن، جنس، محل زندگی و نوع ارگان مبتلا استخراج شده و اطلاعات به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزارSPSS  ورژن 19، تجزیه‌وتحلیل شد. همچنین به‌منظور تهیۀ نمودارهای فراوانی، روش آمار توصیفی به کار رفت.
 

یافته‌ها  و بحث

اکینوکوکوزیس در انسان به دو شکل تک‌حفره‌ای و چندحفره‌ای ایجاد می‌شود که عامل آن 2 گونه از سستودها با نام‌های اکینوکوکوس گرانولوزوس و اکینوکوکوس مولتی لکولاریس هستند. در ایران شکل تک‌حفره‌ای بیماری ایجادشده به‌وسیلۀ اکینوکوکوس گرانولوزوس شایع‌تر بوده و سبب بیماری هیداتیدوزیس می‌شود که از لحاظ بهداشتی و اقتصادی مشکلات فراوانی را چه برای فرد مبتلا و چه برای سیستم بهداشتی جامعه ایجاد می‌کند (8-6). پژوهشگران برای بررسی اپیدمیولوژیکی بیماری هیداتیدوزیس، به‌دلیل وجود یک‌سری محدودیت‌ها و موانع با چالش‌های فراوانی روبه‌رو هستند؛ موانعی مثل: سیر خاموش بیماری؛ مراجعه‌نکردن بیماران چه برای تشخیص و درمان بیماری و چه برای پیگیری وضعیت آنان پس از درمان؛ ‌تشخیص‌ندادن به‌موقع بیماری؛ مشکلات تشخیصی بیماری و نیاز به چند روش تشخیصی؛ همچنین شیوع بیماری در جوامعی که به‌علل مختلف دسترسی به سیستم درمانی مناسب ندارند. در این بین، پرونده‌های بیمارانِ تحت جراحی قرار‌گرفته در بیمارستان‌ها، می‌تواند تا حدودی در برآورد میزان بیماری و فراوانی آن در جامعه کمک‌کننده باشد (4،9). در مطالعۀ پیشِ رو نیز سعی بر آن بوده است تا با استفاده از پرونده‌های بیماران جراحی‌شده در بیمارستان گلستان اهواز تا حد امکان یک سری از زوایای اپیدمیولوژیکی بیماری بررسی شود.
در مطالعۀ حاضر، از میان 55 بیمار بررسی‌شده، تعداد 37 نفرزن (67/3درصد) و 18 نفر مرد (32/7درصد) بودند. به‌نظر می‌رسد مواجهۀ زنان، به‌ویژه زنان خانه‌دار با عامل بیماری، به‌علت نقش اصلی آنها در تهیه و طبخ موادغذایی خانواده، در مقایسه با مردان بیشتر است که این اطلاعات با مطالعاتی که در اراک، زنجان،یاسوج و مطالعه‌ای که به مرور سیستماتیک وضعیت کیست هیداتید در کل کشور می‌پردازد، همخوانی دارد (13-10). طبق مطالعات انجام‌شده نوزاد کرم ، اکینوکوکوس گرانولوزوس در میزبان واسط قادر به ایجاد کیست می باشد و شایع ترین اندام تشکیل کیست در میزبان واسط کبد است (4،9). در مطالعۀ حاضر نیز بیشترین درگیری در کبد با 47 نمونه (85/5درصد) و پس از آن ریه با 5 نمونه (9درصد) وجود داشت. 3 بیمار (5/5درصد) نیز دارای درگیری در هر دو ارگان کبد و ریه بودند (نمودار شماره 1).
نمودار شمارۀ 1. فراوانی برحسب ارگان مبتلا
نمودار شمارۀ 1. فراوانی برحسب ارگان مبتلا
 
از 47 نمونۀ درگیری کبدی، در پروندۀ 38 بیمار لوب مبتلا نیز مشخص شده بود که 24 نفر در لوب راست، 10 نفر در لوب چپ و 4 نفر نیز دارای درگیری در هر دو لوب بودند. در یکی از بیماران، علاوه بر درگیری کبدی، درگیری کیسۀ صفرا نیز گزارش شده بود. در بیمار دیگری نیز در کنار آلودگی کبد، آلودگی لوب فوقانی کلیه مشاهده شده بود. در مطالعۀ حاضر، در بیش از 85درصد نمونه‌های بیماری، کبد عضو درگیر بود که با مطالعات انجام‌شده در نقاط دیگر کشور مانند: کاشان، اراک، یاسوج، بابل، تبریز، یزد، ارومیه و زنجان مطابقت دارد (16-10). در این مطالعه، میزان شیوع  بیماری در مناطق شهری (33 نفر، 60درصد موارد) نسبت به مناطق روستایی (22 نفر، 40درصد موارد) بالاتر بود که با مطالعات صورت‌گرفته در شمال کشور (شهر بابل) همخوانی دارد. به‌ نظر می‌رسد که عواملی همچون: رعایت‌نکردن مسائل بهداشتی، حاشیه‌نشینی، فقر فرهنگی و اقتصادی، تراکم بالای جمعیت در شهرها، شانس بیشتر برای شناسایی بیماری به‌علت دسترسی راحت تربه مراکز تشخیصی، وجود سگ‌های ولگرد و دفع‌نکردن و امحا ناصحیح ضایعات کشتارگاه‌ها، می‌تواند بر این مسئله تأثیرگذار باشد (16). هرچند در تضاد با نتایج بدست آمده در مطالعه حاضر، محققان در مطالعه‌ای که به‌مرور سیستماتیک وضعیت کیست هیداتید در کل کشور می‌پردازد، معتقدند که میزان شیوع بیماری در جوامع روستایی، به‌علت برقراری  آسان ترچرخۀ بیماری و ارتباط نزدیک افراد این جوامع با میزبان‌ها و عامل بیماری، بیشتر است (13). میانگین سنی در افراد تحت‌مطالعه 17/03 ± 36/5 سال بود (کمترین 8 سال و بیشترین 85 سال) و بیشترین آلودگی در گروه سنی 30-20 سال مشاهده شد و این اطلاعات با مطالعات صورت‌گرفته از سوی محققان در شهرهای دیگر کشور همچون: زنجان و یاسوج مطابقت دارد (11,12) و به نظر می‌رسد سیر طولانی ایجاد بیماری و مواجهه افراد در سنین پایین با عامل بیماری، درگیری بیشترگروه سنی 20 تا 30 سال با بیماری را در این مطالعه توجیه می نماید.
 مطالعات اپیدمیولوژیک می توانند جزئیات بسیار دقیق و مبسوطی را از وضعیت گذشته و فعلی بیماری در اختیار متولیان امر جهت کنترل و مدیریت بیماری ها قرار دهند. به عنوان نمونه، مطالعه ‌ اطلاعات موجود در پرونده های بیماران مراجعه کننده و بستری شده در بیمارستان‌های اصلی هر شهر می‌تواند اطلاعات جامع اپیدمیولوژیکی را در اختیار محققان قرار دهد. هرچند که گاهی ناقص‌بودن پرونده‌ها ی بیماران و تمایل‌نداشتن آنها برای مشارکت و پیگیری درمان ، محققان را با چالش‌هایی مواجه می‌کند. به‌عنوان‌مثال در پرونده‌های بررسی‌شدۀ توسط پژوهشگرانِ این مطالعه، اطلاعاتی دربارۀ عود و پیگیری بیماری، اندازۀ کیست‌ها، تکنیک به‌کاررفته در جراحی کیست‌ها و همچنین درمان تجویز‌شده پس از جراحی یافت نشد. در کشور ما مطالعات بسیاری در زمینۀ وضعیت اپیدمیولوژیکی بیماری هیداتیدوز انجام شده است؛ ولی متأسفانه این اطلاعات پراکنده بوده و شکل منسجمی ندارند؛ بنابراین لزوم انجام مطالعات جامع و منسجم در زمینۀ این بیماری ضروری است. در کنار این مسائل، به نظر می‌رسد میزان شیوع بیماری در استان خوزستان و شهر اهواز دستخوش تغییراتی شده باشد و بررسی مطالعات گذشته و اخیر محققان، نشان از تغییراتی در میزان شیوع بیماری در استان خوزستان و مرکز آن شهر اهواز دارد و بررسی‌های بیشتر و جامع‌تری در این زمینه لازم است (19، 18).
نتایج این مطالعه بیانگر آن است که وقوع بیماری در شهر اهواز در بازۀ زمانی ذکرشده چشمگیر بوده و لزوم انجام مطالعات جامع‌تر و به‌روزتر احساس می‌شود. همچنین لزوم آموزش و آگاهی‌بخشی به جامعه دربارۀ این بیماری و کنترل و قطع چرخۀ انگل احساس می‌شود. به نظر می‌رسد سگ‌های رهاشده و ولگرد در برقراری چرخۀ انگل نقش بسزایی داشته باشند و برای کنترل آنها باید چاره‌ای اندیشیده شود.

سپاسگزاری

بدین‌وسیله از جناب آقای دکتر پیمان زارع، آقای دکتر امیرمحمد گوگانیان و خانم مهندس اردوخانی که در انجام این تحقیق زحمات زیادی متقبل شدند، تشکر و قدردانی می‌شود. این پژوهش با حمایت مالی کمیتۀ تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز، در گروه انگل‌شناسی دانشکدۀ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز صورت پذیرفته است. ضمنا این طرح با شمارۀ 92S.9 در کمیتۀ تحقیقات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز به ثبت رسیده است.

تعارض منافع

بین نویسندگان تعارض در منافع گزارش نشده است.
 
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: انگل شناسی پزشکی
دریافت: 1396/11/21 | پذیرش: 1397/10/17 | انتشار الکترونیک: 1398/1/9

فهرست منابع
1. Herzog CE, Andrassy RJ, Eftekhari F. Childhood cancers: hepatoblastoma. Oncologist. AlphaMed Press; 2000;5:445-53. [DOI:10.1634/theoncologist.5-6-445] [PMID]
2. G.Y. Hung, L.Y. Lin, T.Y. Yu, C.Y. Lee, H.J. Yen, J.L. Horng Hepatoblastoma incidence in Taiwan: a population-based study, J Chin Med Assoc, 81 (2018), 541-547 [DOI:10.1016/j.jcma.2017.11.012] [PMID]
3. Reynolds P, Urayama KY, Von Behren J, Feusner J. Birth characteristics and hepatoblastoma risk in young children. Cancer 2004;100:1070-6. [DOI:10.1002/cncr.20061] [PMID]
4. L.G. Spector, J. Birch. The epidemiology of hepatoblastoma, Pediatric Blood Cancer, 59 (2012), 776-779 [DOI:10.1002/pbc.24215] [PMID]
5. Otten J, Smets R, De Jager R, Gerard A, Maurus R. Hepatoblastoma in an infant after contraceptive intake during pregnancy. N Engl J Med. 1977; 297: 222. [DOI:10.1056/NEJM197707282970417] [PMID]
6. Perilongo G, Shafford E, Maibach R, Aronson D, Brugie'res L, Brock P, et al. Risk-adapted treatment for childhood hepatoblastoma: final report of the second study of the International Society of Paediatric Oncology SIOPEL 2. Eur J Cancer 2004; 40:411e21.
7. Aronson DC, Schnater JM, Staalman CR, Weverling GJ, Plaschkes J, Perilongo G, et al. Predictive value of the pretreatment extent of disease system in hepatoblastoma: Results from the international society of Pediatric Oncology Liver Tumor Study Group SIOPEL-1 study. J Clin Oncol. 2005;23:1245-52. [DOI:10.1200/JCO.2005.07.145] [PMID]
8. Roebuck DJ, Aronson D, Clapuyt P, Czauderna P, de Ville de Goyet J, Gauthier F, et al. International Childhood Liver Tumor Strategy Group 2005 PRETEXT: A revised staging system for primary malignant liver tumors of childhood developed by the SIOPEL group. Pediatr Radiol. 2007;37:123-32. [DOI:10.1007/s00247-006-0361-5] [PMID] [PMCID]
9. Shanmugam N, Scott JX, Kumar V, Vij M, Ramachandran P, Narasimhan G, et al. Multidisciplinary management of hepatoblastoma in children: Experience from a developing country. Pediatric Blood Cancer 2017;64:e26249. [DOI:10.1002/pbc.26249] [PMID]
10. P. Czauderna, B. Haeberle, E. Hiyama, A. Rangaswami, M. Krailo, R. Maibach, et al. The Children's Hepatic tumors International Collaboration (CHIC): novel global rare tumor database yields new prognostic factors in hepatoblastoma and becomes a research model. Eur J Cancer, 52 (2016), 92-101 [DOI:10.1016/j.jped.2015.12.001]
11. Ninane J, Perilongo G, Stalens JP, Guglielmi M, Otte JB, Mancini A. Effectiveness and toxicity of cisplatin and doxorubicin (PLADO) in childhood hepatoblastoma and hepatocellular carcinoma: A SIOP pilot study. Med Pediatr Oncol. 1991;19:199-203. [DOI:10.1002/mpo.2950190310] [PMID]
12. Ortega JA, Kralio MD, Haas JE, King DR, Ablin AR, Quinn JJ, et al. Effective treatment of unresectable or metastatic hepatoblastoma with cisplatin and continuous infusion doxorubicin: A report from the Children's Cancer Study Group. J Clin Oncol. 1991;9:2167-76 [DOI:10.1200/JCO.1991.9.12.2167] [PMID]
13. Douglass EC, Reynolds M, Finegold M, Cantor AB, Glicksman A. Cisplatin, vincristine, and fluorouracil therapy for hepatoblastoma: A pediatric oncology group study. J Clin Oncol. 1993;11:96-9. [DOI:10.1200/JCO.1993.11.1.96] [PMID]
14. Weinblatt ME, Siegel SE, Siegel MM, Stanley P, Weitzman JJ. Preoperative chemotherapy for unresectable primary hepatic malignancies in children. Cancer. 1982;50:1061-4. https://doi.org/10.1002/1097-0142(19820915)50:6<1061::AID-CNCR2820500607>3.0.CO;2-Q [DOI:10.1002/1097-0142(19820915)50:63.0.CO;2-Q] [PMID]
15. Filler RM, Ehrlich PF, Greenberg ML, Babyn PS. Preoperative chemotherapy in hepatoblastoma. Surgery. 1991;110:591-7
16. Von Schweinitz D, Byrd DJ, Hecker H, Weinel P, Bode U, Bürger D, et al. Efficiency and toxicity of ifosfamide, cisplatin, and doxorubicin in the treatment of childhood hepatoblastoma. Study committee of the Cooperative Paediatric Liver Tumor Study HB89 of the German Society of Paediatric Oncology and Haematology. Eur J Cancer.1997;33:1243-9. [DOI:10.1016/S0959-8049(97)00095-6] [PMID]
17. Kalifa C, Lemerle J, Caillaud JM. Resectability of childhood hepatoblastoma is improved by primary chemotherapy. Proc Am Soc Clin Oncol. 1984:c308.
18. G. Perilongo, E. Shafford, R. Maibach, D. Aronson, L. Brugières, P. Brock, M. Risk-adapted treatment for childhood hepatoblastoma: final report of the second study of the International Society of Paediatric Oncology-SIOPEL 2,European Journal of Cancer, Volume 40, Issue 3, 2004,411-421. [DOI:10.1016/j.ejca.2003.06.003] [PMID]
19. Dietrich von Schweinitz, Hepatoblastoma: recent developments in research and treatment, Seminars in Paediatric Surgery, Volume 21, Issue 1,2012,21-30. [DOI:10.1053/j.sempedsurg.2011.10.011] [PMID]
20. J. Zsiros, L. Brugieres, P. Brock, D. Roebuck, R. Maibach, A. Zimmermann, et al. Dose-dense cisplatin-based chemotherapy and surgery for children with high-risk hepatoblastoma (SIOPEL-4): a prospective, single-arm, feasibility study. Lancet Oncol, 14 (2013), 834-842
21. Finegold MJ. Hepatic Tumors in Childhood. In: Russo P RE, Piccoli D, eds. Pathology of Paediatric Gastrointestinal and Liver Disease. New York, NY: Springer-Verlag; 2004:300-346. [DOI:10.1007/978-1-4419-9066-2_13]
22. FT Bosman, F Carneiro, RH Hruban et al. eds. WHO classification of tumours of the digestive system, 5th ed. Lyon: International Agency for Research on Cancer, 2019; 240-244
23. S. Cairo, C. Armengol, A. De Reyniès, Y. Wei, E. Thomas, C.A. Renard, et al. Hepatic stem-like phenotype and interplay of Wnt/β-catenin and Myc signaling in aggressive childhood liver cancer Cancer Cell, 14 (2008), 471-484 [DOI:10.1016/j.ccr.2008.11.002] [PMID]
24. J.F. Wu, C.H. Lee, H.L. Chen, Y.H. Ni, H.Y. Hsu, J.C. Sheu, etal. Copy-number variations in hepatoblastoma associated with unique clinical features. Hepatol Int, 7 (2013),208-214 [DOI:10.1007/s12072-012-9350-y] [PMID]
25. Aronson DC, Schnater JM, Staalman CR, et al. Predictive value of the pre-treatment extent of disease system in hepatoblastoma: results from the International Society of Pediatric Oncology Liver Tumor Study Group SIOPEL-1 study. J Clin Oncol. 2005;23(6):1245-1252. [DOI:10.1200/JCO.2005.07.145] [PMID]
26. Rebecka L Meyers, Rudolf Maibach, Eiso Hiyama, Beate Häberle, Mark Krailo. Risk-stratified staging in paediatric hepatoblastoma: a unified analysis from the Children's Hepatic tumors International Collaboration, The Lancet Oncology,Volume 18, Issue 1,2017,122-131. [DOI:10.1016/S1470-2045(16)30598-8] [PMID]
27. Rowland JM: Hepatoblastoma: assessment of criteria for histologic classification. Med Paediatric Oncol. 2002; 39(5): 478-83. [DOI:10.1002/mpo.10171] [PMID]
28. R.L. Meyers, J.R. Rowland, M. Krailo, Z. Chen, H.M. Katzenstein, M.H. Malogolowkin. Predictive power of pre-treatment prognostic factors in children with hepatoblastoma: a report from the Children's Oncology Group Pediatr Blood Cancer, 53 (2009), pp. 1016-1022 [DOI:10.1002/pbc.22088] [PMID] [PMCID]
29. J. Fuchs, J. Rydzynski, D. Von Schweinitz, U. Bode, H. Hecker, P. Weinel, et al. Pre-treatment prognostic factors and treatment results in children with hepatoblastoma: a report from the German Cooperative Paediatric Liver Tumor Study HB 94. Cancer, 95 (2002), 172-182.
30. Wei-Yun Hsu ,Hsiu-Hao Chang , Meng-Yao Lu , Yung-Li Yang. Clinical risk stratification of children with SIOPEL high-risk hepatoblastoma in Taiwan, Paediatrics and neonatology 2020;61: 393-398. [DOI:10.1016/j.pedneo.2020.03.012] [PMID]
31. Archana B, Thanka J,Sneha LM, Scott JJX, Arunan M, Agarwal P. Clinicopathological profile of hepatoblastoma: An experience from a tertiary care centre in India. Indian J Pathol Microbiol 2019;62: 556-560 [DOI:10.4103/IJPM.IJPM_200_19] [PMID]

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله میکروب شناسی پزشکی ایران می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق   ناشر: موسسه فرنام

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Iranian Journal of Medical Microbiology

Designed & Developed by : Yektaweb Publishr: Farname Inc.